تور شانگهاي, تور چين, تور لحظه آخري شانگهاي

فرهنگ مردم چين

تك فرزندي در چين

اين قانون كه خانواده ها در چين ميتونن فقط يك بچه داشته باشن تقريبا توي همه دنيا معروفه ولي نحوه مواجهه مردم با اين قانون و تغييراتي كه به مرور زمان پيش اومده تا قبل از اومدن به چين برام اصلا روشن نبود.

تا قبل از سال ۲۰۱۴ قانون ميگفت اگر زن و شوهر هردو تك فرزند باشن مي تونن دوتا بچه داشته باشن كه از اول امسال اگر يكي از زن و شوهر تك فرزند باشن ميتونن دوتا بچه داشته باشن! اين تغييرات به دليل رشد متوسط سن جمعيت چين هست كه احتمالا قدم يعدي اجازه به همه زوجين براي داشتن دو بچه باشه. اين قوانين در ايالت هاي خودمختار مثل شينجيانگ كه اغلب مسلمانان اونجا هستن يا تبت اجرا نميشه، البته به من گفتن اين قوانين براي قوم HAN كه ۹۰ درصد مردم چين رو تشكيل ميدن وضع شده نه مسلمونا يا تبتي ها يا حدود ۵۰ تا قوم ديگه! حالا نميدونم اگر يه HAN توي شينجيانگ يا يه مسلمون كه HUI ناميده ميشن توي خارج شينجيانگ زندگي كنه اين قوانين تغيير ميكنه يا نه ؟ از چند نفر پرسيم نميدونستن.

حالا سوال اينجاست كه اگر خانمي بچه دومش رو حامله شد تكليف چيه؟ اونوقت اگر درست فهميده باشم اگر بچه اولش پسر باشه كه بايد سقط كنه و اگر دختر باشه فقط دوتا انتخاب داره، اول اينكه جريمه داشتن بچه دوم رو بده كه اين مبلغ بسته يه شهر محل اقامت و شغل و درامد متفاوته مثلا براي بازيگرها يا پولدارهاي معروف شايد بيشتر از ۲۰۰۰۰۰ دلار ، من يه بار يه آقايي رو توي يه شهر كوچيك در استان شاندونگ ديدم كه حدود ۹۰۰۰ دلار داده بود بخاطره بچه دوم. اگر مادر بچه رو سقط نكنه از شغل دولتي اخراج ميشه، بيمه و ساير مزاياشو از دست ميده و خلاصه اگر توي شهر بزرگ زندگي كنه گرفتار ميشه. توي روستا ها اينطوري نيست و خيلي از روستايي ها چيزي براي از دست دادن ندارن دولت هم نميتونه مجبورشون كنه كه يه بچه داشته باشن اصلا فكر ميكنم براي همين باشه كه جمعيت چين رشد منفي نداشته توي اين سالها و از يك ميلياردو دويست ميليون به حدود يك ميليارد و نيم رسيده هرچند نرخ رشد خيلي كمتر شده ولي همچنان چينيها عاشق بچه هستن خصوصا توي شهرهاي كوچيك تر. پسر هم كه جايگاه خاص خودشو توي خانواده ها داره البته چند روز پيش يه گزارش ميخوندم كه نوشته بود چندين سال پيش به ازاي هر ۱۰۰ دختر ۱۲۷ پسر متولد ميشده ولي امسال به ۱۱۵ اگر اشتباه نكنم رسيده. سقط جنين بدون دليل در چين ممنوع شده از چندسال پيش و گفتن جنسيت بچه قبل از تولد هم از طرف ازمايشگاه ممنوعه. از چندتاشون پرسيدم شما نميتونين بفهمين بچه دختر يا پسر؟ گفتن بايد يه پولي به اون دكتر بدي بعد بپرسي لباس پسرونه بخريم يا دخترونه؟ ولي مكتوب هيچ چيزي نميدن. يه ازمايشگاه هاي غير قانوني هم هستن كه تست ميكنن ولي اگر دولت بفهمه دستگير ميشن. انجام روشهاي طبيعي يا اموزش اونها هم براي تولد پسر ممنوعه براي همين يه سري خانواد هاي پولدار ميرن تايلند چون اونجا مراكزي هست كه جنسيت بچه رو تعيين ميكنن!

البته قشر تحصيل كرده كه من بيشتر باهاشون برخورد دارم همچين ديدگاهي ندارن ولي شايد پدر مادرشون بيشتر دوست داشته باشن نوه پسر داشته باشن. يه بار يه خانومي رو ديدم توي پكن كه يه پسر بزرگ و يه دختر كوچيك داشت اين يعني فاجعه! ازش پرسيدم چطور همچين چيزي ممكنه؟ گفت من يراي دخترم به اسم پدرم توي استان INNER MONGOLIA شناسنامه گرفتم اونجا هم مثل پكن سختگير نيستين اين يعني اينكه دخترش توي شناسنامه پدرش، خواهرش بود!

يه بار هم توي شهر NANYANG استان HENAN يه خانومي وضع مشابه داشت يعني پسر بزرگ و دختر كوچيك، بهش تو ديگه چه كلكي سوار كردي؟ گفت من مادر دخترم نيستم از يه خانواده فقير روستايي كه چهارتا دختر داشت به فرزندي گرفتم يا به نظر من خريده بود. گفت من خيلي دختر دوست داشتم و قسم ميخورم دخترم رو حتي از پسرم بيشتر دوست دارم. بهش گفتم دخترت ميدونه كه شما مادرش نيستي؟ ديدم اشك تو چشماش جمع شد گفت هنوز نه! منم ديدم بهتره ديگه سوالي نپرسم.

الان كه قانون به خانواده هاي بيشتري اجازه داشتن دوتا بچه ميده ازشون ميپرسم دوست دارن دوتا بچه داشته باشن؟ جواب اونايي كه توي شهرهاي بزرگ زندگي ميكنن معمولا اينه كه خرج بچه خيلي زياده و از پس مخارج برنميايم.
رفتارهاي اجتماعي خوشايند

يكي از خصوصيات پسنديده اي كه من از چيني ها ديدم احترام به بزرگترهاست. يك نمونه بارزش اينكه تو مترو به محض اينكه يه پير مرد يا پيرزن وارد ميشه يه نفر معمولا از جوونا از جاش ميپره تا اون بشينه بجاش. لابد ميگين خوب توي ايران هم همينطوره ولي بجاست كه اين خاطره خودمو اينجا بگم. يه روز صبح زود بود سوار اتوبوس خط ويژه وليعصر شدم كه از تجريش ميومد به سمت ونك ميرفت، مثل اغلب اوقات صندلي خالي نبود منم وايساده بودم، توي يه ايستگاه يه پيرمردي سوار شد ولي چه اتفاقي افتاد؟ اونايي كه روي صندلي نشسته بودن يا داشتن از پنجره بيرونو نگاه ميكردن يا سرشونو به موبايلو اين حرفا گرم كرده بودن يا به زمين زل زده بودن يا مثلا خواب بودن البته همونطور كه ميدونين اغلب كسايي كه توي مترو يا اتوبوس صندلي گيرشون مياد از اين تكنيكها استفاده ميكنن تا يه وقت توي موقعيتي قرار نگيرن كه مجبور شن جاشونو به يه پيرمرد يا پيرزني بدن. اين جوري انگار نه انگار كه اصلا ما خبر داريم. حالا عمق فاجعه اين داستان كه نذاشته از خاطرم بره اينجا بود كه يه چيني جاشو داد به پيرمرد ايراني واين واقعا تاسف آور براي من كه يه نفر جاشو نداد به اين آقا.

توي اين مدت خود من هروقت با همسر جان و كوچولو مون سوار مترو ميشيم و كوچولو بغل مامانش بوده يه نفر پاشده از همسر جان خواسته كه بشينه سره جاش و مورد نقضي رو بخاطر ندارم.

يه عادت پسنديده چينيها كه زياد ديدم و ريششو نميدونم اينه كه خيلي وقتها وقتي با چينيها مشغول كاريم و مثلا وقت ناهار ميشه از مدير عامل كارخونه و اون كسانيكه با من بودن تا اون راننده ماشين همه سر يه ميز ميشينيم غذا ميخوريم. توي ايران با اينكه مسلمونيم و سفارش هم در اين زمينه زياد داريم ولي افراد رده بندي ميشن، يادم نمياد جايي راننده ماشين پيش مهمونا و مديرا نشسته باشه براي غذا متاسفانه، ولي اين چينيها يه روحيه اي دارن كه زود باهم گرم ميگيرن و اون رييسه اون كارگرها رو هم تحويل ميگيره، خيلي وقتها ديدم توي كارخونه ها كه مديرهاي ارشد منو همراهي ميكردن كارگرها احساس ترس نداشتن ازشون. چاپلوسي هم نميكردن ولي توي ايران همه دولا راست ميشن تا يكي رو ميبينن. حالا شايدم اينا ارادتشونو جور ديگه اي ابراز ميكنن كه من متوجه نشدم ولي اينايي كه گفتم بارها به چشمم اومده و تحسين برانگيز بوده.
قبل از نوشتن درباره رفتارهاي اجتماعي يا بهتره بگيم آداب معاشرت در چين يا همون Etiquette كه نميدونم راستش ترجمه دقيق فارسيش چي ميشه! گفتن اين نكته ضروريه كه بعضي رفتارها در يك جامعه عادي به نظر ميرسه به هر دليلي و براي مردم يه كشور ديگه اي غيرقابل تحمل توي همه فرهنگها ميشه اين تفاوتها رو ديد ولي بهتره قبل از سفر به هر كشوري از اين رفتارها اطلاع داشته باشيم تا آمادگي لازم رو براي نشون دادن عكس العمل مناسب داشته باشيم و باصطلاح ضايع نشيم يا حداقل اون طرف مقابل رو ضايع نكنيم!

يكي از عادات ناپسند چينيهاي كه زود بچشمتون مياد انداختن آب دهان روي زمينه! يعني بطور خيلي عادي هركسي ممكنه رو زمين تف باندازه، راننده ها هم از شيشه ماشين به بيرون تف ميكنن و البته اين تف كردن با يه سر و صدا عجيب همراه كه با عرض معذرت ما بهش ميگيم “اخ تف” ! خانمها خيلي كمتر از آقايون تف ميكنن كه بازم جاي شكرش باقيه.

يه عادت ديگشون بلند حرف زدن پشت گوشي تلفنه! يعني وقتي موبايلشون زنگ ميخوره يه دفعه انگار دارن داد ميزنن، فرقي هم نميكنه توي خيابون، مترو، مغازه هرجايي باشن بلند بلند صحبت ميكنن براي بقيه هم انگار نه انگار! بعضي موقعها توي قطار وقتي يه نفر مدت طولاني با تلفن صحبت ميكنه ميخوام خفش كنم!! كلا سروصدا كردن عاديه براي هيچكس هم مهم نيست، مثلا خيلي وقتها مخصوصا توي قطارها يه نفر ممكنه با لپ تاپ يا تبلت يا موبايل فيلم يا هرچيز ديگه اي رو بدون گوشي نگاه كنه اونم با صداي بلند و هيچكس هم اعتراض نكنه كه بابا صداشو كم كن! من شخصا تا حالا چندين بار در چنين شرايطي رفتم با زبون بي زبوني بهشون حالي كردم كه صداشو كم كن فلان فلان شده و اوناهم انگار تعجب ميكردن چرامن معترضم؟! ولي بهر حال هميشه موفق شدم صداشونو خفه كنم!

اين ايجاد سروصدا در هنگام غدا خوردن هم عاديه يعني نودل كه غداي اصلي چينيها بحساب مياد اگر با هورت كشيدن خورده نشه خلاف شرعه! البته طبق تجربه شخصي اگر شماهم به روش چينيها بخواهين نودل بخورين ناگزير از هورت كشيدن هستين! چون وقتي ميخواين رشته داغ رو از ظرف به دهان مبارك ببرين اگر يه دفعه اينكارو بكنين كه قطعا ميسوزين پس مجبورين كم كم هورت بكشين تا سرد بشه! البته من چون دل نميخواد مثل اينا هورت بكشم مجبورم صبر كنم تا نودل كمي سرد بشه براي همين وقتي با اينا ميخوام نودل بخورم هميشه يه ربع ديرتر غذام تموم ميشه اونام ميشينن بر و بر منو نگاه ميكنن كه چقدر طول ميده منم تو دلم ميگم دهنم مثل شتر آستر كه نداره! البته خانمها مخصوصا اگر يكم با كلاس تر باشن به يك مهارتي با كمك قاشق چيني كوچيك و چوب نودل رو با سر و صداي خيلي كمتر و آهسته تر ميخورن كه اونم باز جاي شكرش باقيه!

عادت بد ديگه اين جماعت زدن “باد گلو ” كه اين يكي ديگه براي خيليها غيرقابل تحمله! البته نتيجه اون هورتهاي موقع غذا خوردن بايد هم بادگلو باشه! وقتي خانمها بادگلو ميزنن ديگه واقعا صحنه حيرت آوري براي ما ميشه! من هنوز هم نتونستم خيلي با اين مساله كنار بيام و وقتي دارم با يكي حرف ميزنم و جلوي من باد گلو ميزنه خودبخود صحبتم قطع ميشه و نميتونم مثل اينا بيتفاوت باشم.

شرايط و سن ازدواج

بر خلاف فرهنگ غربي ازدواج يكي از دغدغه هاي اصلي جوانان چيني بحساب مياد بطوريكه كليه فعاليت هاي اونا رو تحت تاثير قرار داده، از روزيكه از دانشگاه فارق التحصيل ميشن به فكر ازدواجن، اينو بهتره بدونين كه حداقل سن قانوني براي ازدواج تو چين براي دخترا ۲۲ سال و براي پسرا ۲۳ ساله يعني ازدواج دانشجويي در مقطع كارشناسي تقربيا به لحاظ قانوني غيرممكنه!

اينجا هم مثل بيشتره دنيا پيشنهاد ازدواج از طرف پسر مطرح ميشه و در واقع چيزي بنام خطبه عقد كه در دين اسلام يا مسيحيت يا ديگر اديان و مذاهب وجود داره اينجا مطرح نيست، ازدواج قانوني يعني ثبت رسمي در دولت و گرفتن دفترچه و نميشه گفت دختر و پسر از الان زن و شوهر اعلام ميشن! تو شهرهاي بزرگ دختر ها و پسرها قبل از ازدواج رسمي مدتي رو باهم زندگي ميكنن باصطلاح بعنوان partner و از نظر خانواده ها مورد قبوله ولي تو شهرهاي كوچيك يك تابو بحساب مياد و براي دختر خيلي سنگينه كه بدون ازدواج با پسري همخونه بشه و خانواده ها كه نقش بسيار پررنگي در زمينه ازدواج بچه ها دارن موافقت نميكنن. مثلا من يكبار يه خانواده پولدار رو ديدم تو يه شهر دور افتاده و كوچيك كه دختر خانواده ميخواست با پسري ازدواج كنه كه پدر دختر موافق نبود براي همين پدر تهديد كرده بود اگر اين پسر رو ول نكني هيچ پولي بهت نميدم و حمايتتون نميكنم. پدره صاحب يه كارخونه بزرگ بود و يه دختر ديگه هم داشت كه ازدواج كرده بود با پسر مورد توافق پدر و بهمين خاطر دوماد صاحب همه چي شده بود، من با اين شازده دوماد چندبار به كارخونه رفته بودم. پسره ميگفت همه منو توي اين شهر خوش شانس ميدونن چون با وصلت با اين خانواده صاحب خونه و ماشين شدم و يه پست مهم توي كارخونه بهم محول شده. توي دنياي مادي چينيها هم پول يعني همه چي البته نميشه گفت براي همه و براي اكثريت.

مهمترين شرط ازدواج دخترها و البته خانواده دختر براي ازدواج داشتن خونه مستقل توسط پسره براي همين مهمترين دغدغه پسرها بعد از ورود به دنياي كار خريد خونس چون بدون اون ازدواج امري محال بنظر ميرسه. قيمت خونه هم تفاوت فاحشي در مناطق كوچيك و دورافتاده به نسبت شهرهاي بزرگ داره. بهمين دليل سن ازدواج دقيقا به نسبت همين تفاوت قيمت در مناطق شهري و روستايي متفاوته. مثلا تو شهرهاي خيلي كوچيك پسرها در همون سن ۲۳ يا ۲۴ سال و دخترها هم در سن ۲۲ يا ۲۳ سال ازدواج ميكنن چون خريد خونه با توجه به كمكي كه خانواده پسر مجبورن بكنن كار خيلي دشواري نيست. البته اينو هم بگم كه دولت وام خريد خونه معادل ۷۰ درصد قيمت خونه رو پرداخت ميكنه و با داشتن ۳۰ درصد پول ميتونن مثلا تا ۳۰ سال قسط وام رو بدن. ولي همين شرايط توي شهرهاي بزرگي مثل پكن و شانگهاي متفاوته و پسرها ممكنه تا سن ۳۰ سالگي هم نتونن اين ۳۰ درصد پول خونه رو تهيه كنن. بهمين دليل سن ازدواج تو اين شهرها حدود ۳۰ سال يا بيشتر به نظر مياد.

خيلي كم ميني خانواده اي روكه مستاجر باشن چون اكثرا در حال پرداخت اقساط وام خريد خونن. اين اقساط زن هارو وادار به كار ميكنه چون پرداخت هزينه هاي زندگي با حقوق مرد خانواده به تنهايي تقريبا غيرممكنه مگر اينكه از خانواده پولداري باشه يا درآمد خيلي بالايي داشته باشه كه اونم جزو استثناءات بشمار مياد.
آداب و رسوم غير عادي مردم چين

در چين غازها به جاي سگ ها نگهباني مي كنند

اختصاصي بيست ستون:

در اين مورد خواندن مقاله “آشنايي با فرهنگ كشور چين” را به شما پيشنهاد مي كنيم.

قبل از اين كه به هر كشوري سفر كنيد ، لازم است اطلاعاتي راجع به آداب و رسوم رايج آن كشور داشته باشيد تا مبادا ناخواسته به رسوم آنها بي احترامي نكنيد . در ادامه قصد داريم آداب و رسوم عجيب چيني ها را بيان كنيم كه دانستن آنها خالي از لطف نيست .

رسم پركردن مداوم فنجان چاي

در چين ميزبان به طور مداوم فنجان چاي مهمان را پر مي كند و مهماني كه فنجانش پر مي شود براي اداي تشكر به ميز ضربه آرامي مي زند. اين رسم با نام پركردن چاي معروف است.

چيني ها هديه را براي بار اول قبول نمي كنند

در چين از قبول كردن هديه براي چند بار امتناع مي كنند. اگر هديه اي به يك چيني داديد و قبول نكرد، ناراحت نشويد زيرا اين يك رسم رايج در بين مردم چين است. چيني ها سه بار از قبول كردن هديه امتناع مي كنند اما گاهي به سه بار نمي رسد. به طور كلي هديه براي بار اول پذيرفته نمي شود اما اگر شخص مايل به دريافت هديه باشد بعد از چند بار تعارف ، قبول مي كند.

در چين تف كردن كار عادي است

اگر در خيابان يا اماكن عمومي يك چيني را در حال تف كردن ديديد، متعجب نشويد . تف كردن در چين كار بي ادبانه اي تلقي نمي شود و حتي ممكن است اين كار در داخل وسايل نقليه عمومي يا منزل انجام شود.

غازها در چين به جاي سگ ها نگهباني مي كنند

در مناطقي از چين مانند ايالت سين كيانگ براي اجراي قانون از غازهاي اهلي استفاده مي شود. به عقيده مقامات چيني غازها ديد قوي، صداي بلند و حالت تهاجمي دارند و مي توانند به جاي سگ ها نگهباني كنند.

چيني ها با كف دست اشاره مي كنند

در بعضي مناطق اطراف تبت و جاهايي كه تبتي ها ساكن هستند ، اشاره كردن با انگشت كار بي ادبانه و ناشايستي قلمداد مي شود . تبتي ها به جاي اشاره با انگشت با كل دست كه كف آن به طرف بالا و انگشتان صاف است ، اشاره مي كنند .

افراد بومي چيني دوست دارند با گردشگران عكس بگيرند

گاهي در مكان هاي عمومي چيني ها از گردشگران مي خواهند با آنها عكس بگيرند . معمولا از شما مي پرسند آيا تمايل داريد با آنها عكس بگيريد .

انعام دادن در چين توهين به حساب مي آيد

در اكثر شهرهاي دنيا انعام دادن در رستوران رايج است اما اين كار در چين توهين آميز است و تنها در فعاليت هاي مربوط به تور و هتل اين كار انجام مي شود .

چيني ها در ساحل از ماسك استفاده مي كنند

پوشيدن ماسك چهره روند جديدي در ساحل هاي كشور چين است . اين ماسك در سال ۲۰۰۴ ساخته شد تا از پوست در برابر آفتاب و نيش عروس دريايي محافظت كند و در ساحل شهر چينگدائو مورد استفاده قرار گرفت . اكنون اين ماسك در ميان خانم هاي چيني هم رايج شده است .

چيني ها در خيابان چرت مي زنند

در چين مردم را در خيابان ها، قطار، اتوبوس، ماشين يا اماكن غيرمعمول مي بينيد كه در حال چرت زدن هستند و اين كار در چين رواج دارد.

چيني ها به سختي تعارف را قبول مي كنند

در چين رد كردن تعارف بسيار رايج است زيرا راحت قبول كردن آن نشانه غرور است .

آداب و رسوم مردم چين

بادگلو در چين نشانه سپاس گذاري است

بادگلو علامت سپاس گذاري و رضايت از غذا و تشكر از سرآشپز است . اگر يك چيني سر ميز شام اين كار را انجام داد ، تعجب نكنيد .

چاپستيك را عمودي در ظرف غذا نگذاريد

براي چيني ها ناخوشايند است كه چاپستيك را به شكل عمودي درون كاسه برنج بگذاريد زيرا آنها ر اياد مراسمي مي اندازد كه براي مردگان شان برگزار مي كنند . اگر در حين غذاخوردن دست هايتان را تكان مي دهيد ، چاپستيك را روي زمين بگذاريد و بعد دست هايتان را تكان دهيد.